Een groep VN-experts drong gisteren bij de overheid van Myanmar aan om maatregelen tegen de groeiende aantal meldingen van mensenrechten schendingen in de noordelijke deelstaat Rakhine door het leger van Myanmar naar aanleiding van de aanslagen op 9 oktober 2016.

“In de nasleep van de aanslagen, heeft de staats adviseur Aung San Suu Kyi terecht opgeroepen voor een gedegen onderzoek naar de aanslagen en dat niemand zonder solide bewijs mag worden beschuldigd,” zei de speciale VN-rapporteur, Yanghee Lee, over de situatie van de mensenrechten in Myanmar. “In plaats daarvan krijgen we berichten binnen over willekeurige arrestaties en buitengerechtelijke executies die binnen het zogenaamde kader van de veiligheidsoperaties van de autoriteiten valt.”

“Wat mij enorme zorgen baart is het gebrek aan een goede beoordeling van de werkelijke situatie op dit moment. Verscheidende ‘veiligheidsoperaties’ in de regio hebben ervoor gezorgd dat humanitaire organisaties de regio niet kunnen bereiken en de verhalen van onschuldige burgers niet kunnen verifiëren en ook geen voedsel en hulp kunnen bieden”, benadruk de VN-rapporteur.

Beschuldigingen van standrechtelijke executies van burgers, onder wie kinderen, tijdens de huiszoekingen en invallen uitgevoerd door de politie- en veiligheidsdiensten heeft ertoe geleid dat Agnes Callamard, speciale rapporteur van de VN, de overheid eraan heeft herinnert de verplichtingen jegens de vervolgde burgers na te komen.

“De staat heeft inderdaad de legitieme autoriteit en macht om operaties uit te voeren naar de vermeende daders van de 9 oktober aanvallen, maar deze misdaden moeten ook worden onderzocht en vervolgens binnen de rechtbank veroordeelt worden”, zei mevrouw Callamard.

“Berichten omtrent huizen en moskeeën die worden afgebrand en personen die opgepakt en gedood worden omdat ze binnen een bepaald profiel passen zijn verontrustend en onaanvaardbaar”, verklaarde ze. “De overheid kan deze misdaden niet rechtvaardigen met als reden dat het ten koste van alles de misdadigers van de aanvallen wil bestrijden. De autoriteiten hebben juist de plicht om buitengerechtelijke moorden in het land te voorkomen, niet om ze te promoten”.

Callamard benadrukt verder dat er een “zorgvuldig en onpartijdig onderzoek van alle verdachte gevallen van illegaal, willekeurige en standrechtelijke executies, waaronder die naar verluidt door overheidsagenten zijn uitgevoerd, te onderzoeken.”

De speciale rapporteur van de VN inzake binnenlandse ontheemden, Chaloka Beyani, vertelt dat hij zich ernstige zorgen maakt over de verplaatsing van grote populatie mensen van getroffen gebieden als gevolg van de veiligheidsoperaties. “De overheid moet het mogelijk maken toegang te verschaffen aan humanitaire organisaties die samen in staat zijn een behoefteonderzoek uit te voeren en hulp en goederen te leveren aan de getroffen burgers,” aldus de heer Beyani.

De oproep van de experts is ook door de speciale rapporteur van de VN, Juan E. Méndez, onderschreven. Hij is de speciale rapporteur inzake foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing.

De speciale VN-rapporteurs maken deel uit van wat bekend staat als de speciale procedures van de Mensenrechtenraad. Speciale procedures, het grootste orgaan van onafhankelijke deskundigen in de Rechten van de Mens in de VN, is de algemene naam van de onafhankelijke onderzoeks- en controlemechanismen van de raad voor de mensenrechten die ofwel specifieke situaties in bepaalde landen of thema’s beoordeelt en bestrijdt in alle delen van de wereld. De speciale experts werken op vrijwillige basis en zijn geen onderdeel van het VN-personeel en ontvangen dus ook geen salaris voor hun bijdrage. Ze zijn onafhankelijk van enige regering of organisatie en dienen op persoonlijke titel.