Amerika heeft deze week persoonsgerichte sancties ingesteld tegen diverse hooggeplaatste militairen van het leger van Myanmar. Deze maatregel is een duidelijke trendbreuk in het Amerikaanse beleid dat de afgelopen jaren juist sancties jegens Myanmar heeft opgeheven of verlicht. Amerika stelt expliciet dat het leger van Myanmar verantwoordelijk is voor het op grote schaal vermoorden van Rohingya-moslims.

De Verenigde Naties omschreven de legeracties tegen de Rohingya-moslims eind 2017 al als ‘een schoolvoorbeeld van een etnische zuivering’. Na meer onderzoek werden in een rapport in augustus 2018 de handelingen van het leger zelfs omschreven als handelingen met ‘genocidale bedoelingen’.

Toch heeft het nog ruim een jaar geduurd voordat deze sancties ingesteld werden, mede doordat veel ogen gericht zijn op de mogelijkheid dat de legerleiding van Myanmar voor het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag gedaagd zal worden. Amerika wacht uitsluitsel daarover niet langer uit en heeft deze week sancties ingesteld tegen diverse hoge militairen van het leger van Myanmar en hun familieleden.

Militairen mogen Amerika niet meer in
De sancties zelf stellen weinig voor. Zo mogen de militairen Amerika niet meer in. Belangrijker is dat zij hiermee expliciet in de internationale gemeenschap worden aangesproken op hun leidende rol in de misdaden tegen de menselijkheid jegens de Rohingya-moslims. Deze sancties creëren daardoor ruimte voor meer landen om sancties in te stellen en zijn een duidelijke stellingname in de aanloop naar een mogelijke ICC-aanklacht tegen de legerleiding.

Trendbreuk in Amerikaanse beleid
Tijdens het presidentschap van Obama werden sancties tegen Myanmar juist opgeheven vanwege ‘democratische hervormingen’. Dat er nu toch sancties worden ingesteld is een belangrijke trendbreuk in het Amerikaanse beleid ten aanzien van Myanmar, maar niet een die aan de huidige president Trump toegeschreven kan worden.

Toen hij deze week in het Witte Huis een kennismaking had met een vertegenwoordiger van de Rohingya-bevolking sprak deze de wens uit dat zijn gemeenschap graag veilig wilde naar huis terugkeren. “En waar is dat dan precies?” was het weinig tactvolle antwoord van Trump. De nieuw ingestelde sancties komen dan ook niet van Trump zelf maar van zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo.

“We blijven bezorgd omdat de regering van Myanmar geen actie heeft ondernomen om degenen die verantwoordelijk zijn voor de mensenrechtenschendingen en de misdaden ter verantwoording te roepen. Tevens zijn er nog steeds berichten dat militairen van Myanmar geweld plegen,” stelde Pompeo in een verklaring.